Na co wpływa BDNF?

Rola czynników neurotroficznych została szeroko opisana w znaczeniu powstawania chorób neurodegeneracyjnych. Neurotrofiny zapobiegają przedwczesnej śmierci komórek neurologicznych, przyspieszają namnażanie się i dojrzewanie komórek nerwowych, dlatego mają kluczowe znaczenie dla zachodzenia procesów neurodegeneracji, szczególnie choroby Parkinsona i choroby Alzheimera.

Ostatnio w profilaktyce neurodegeneracji stosuje się czynniki neurotroficzne jako terapia wczesnych, środkowych i późnych stadiów chorób Parkinsona i Alzheimera. Co więcej, zaobserwowano obniżony poziom BDNF u pacjentów chorujących na depresję.

Jak zwiększyć poziom BDNF?

Obniżone stężenie BDNF w surowicy oraz w mózgu powoduje:

• wzrost degeneracji neuronów dopaminergicznych
• wystąpienie zaburzeń ruchowych
• wystąpienie deficytu poznawczego
• zaburzenia psychiczne
• obniżona synteza dopaminy
• upośledzony transport BDNF
• zaburzenia motoryczne
• upośledzenie pamięci
• schizofrenia
• zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne
• otępienie
• kurczenie się neuronów
• retrakcję dendrytyczną w korze
• deficyt uczenia się

BDNF wpływa na procesy uczenia się poprzez regulację procesu synaptogenezy – czyli utworzenia nowych połączeń neuronalnych. BDNF poprzez codzienną, regularną sygnalizację zapewnia stabilność synaps, wzmacniając tym samym utworzone połączenia między neuronami i zapewniając długotrwałą pamięć.

BDNF jest obecny w wielu obszarach mózgu i jest zaangażowany w tworzenie i zachowanie wspomnień. Badania naukowe wykazały, że poziom mRNA dla BDNF jest obniżony u pacjentów ze schizofrenią w obszarze mózgu związanym z pamięcią roboczą.

Obniżony poziom BDNF obserwuje się w następujących jednostkach chorobowych:

• Choroba Huntingtona
• Zespół Retta
• Depresja
• Jadłowstręt psychiczny, bulimia
• Schizofrenia
• Choroba Alzheimera

U pacjentów z chorobą Alzheimera wykazano post mortem znacznie obniżony poziom BDNF. BDNF pełni funkcję ochronną przed toksycznymi złogami beta-amyloidu.

Poziom BDNF a depresja

Przewlekłe narażenie na stres i hormon stresu – kortykosteron powoduje zmniejszenie się wydzielania BDNF. U ludzi chronicznie narażonych na stres obserwuje się zanik i zmniejszenie masy hipokampa. Wśród pacjentów z depresją również obserwuje się atrofię hipokampa oraz innych struktur limbicznych.

Te doniesienia wykazały zależność pomiędzy poziomem BDNF, a występowaniem depresji. Teorię tę potwierdza fakt, że stosowanie antydepresantów podnosi poziom BDNF w mózgu.

Dodatkowo, należy podkreślić, że BDNF jest krytycznym mediatorem podatności na stres, przeżywania strachu i traumy oraz zaburzeń związanych z wszelkimi trudnymi przeżyciami związanymi ze stresem (zespół stresu pourazowego).

Bibliografia

• Depression. 2021: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression
• NIMH » Depression. 2021: https://www.nimh.nih.gov/health/topics/depression
• Vahia VN. Diagnostic and statistical manual of mental disorders 5: A quick glance. Indian J Psychiatry. 2013;55(3):220–3.
• Duman RS, Malberg J, Nakagawa S, D’Sa C. Neuronal plasticity and survival in mood disorders. Biol Psychiatry. 2000;48(8):732–9.
• Angelucci F, Brenè S, Mathé AA. BDNF in schizophrenia, depression and corresponding animal models. Mol Psychiatry. 2005;10(4):345–52.
• Yu H, Chen Z. The role of BDNF in depression on the basis of its location in the neural circuitry. Acta Pharmacol Sin. 2011;32(1):3–11.
• Altar CA. Neurotrophins and depression. Trends Pharmacol Sci. 1999;20(2):59–61.
• Martinowich K, Manji H, Lu B. New insights into BDNF function in depression and anxiety. Nat Neurosci. 2007;10(9):1089–93.
• Sarris J, O’Neil A, Coulson CE, Schweitzer I, Berk M. Lifestyle medicine for depression. BMC Psychiatry. 2014;14:107.
• Cramer H, Lauche R, Klose P, Lange S, Langhorst J, Dobos GJ. Yoga for improving health-related quality of life, mental health and cancer-related symptoms in women diagnosed with breast cancer. Cochrane Database Syst Rev. 2017;1:CD010802.
• Schuch FB, Vancampfort D, Firth J, Rosenbaum S, Ward PB, Silva ES, i in. Physical Activity and Incident Depression: A Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies. Am J Psychiatry. 2018;175(7):631–48.
• Groves JO. Is it time to reassess the BDNF hypothesis of depression? Mol Psychiatry. 2007;12(12):1079–88.